COBOL?

COBOL, wat staat voor “Common Business-Oriented Language,” is een van de oudste en meest duurzame programmeertalen die ooit zijn ontwikkeld. COBOL werd in de jaren 50 van de twintigste eeuw ontwikkeld als een gestandaardiseerde programmeertaal voor zakelijke toepassingen. Het ontwikkelingsproces begon in 1954 en werd geleid door een commissie van experts uit de industrie, onder leiding van Grace Hopper. Het doel was om een taal te creëren die begrijpelijk was voor zowel programmeurs als zakelijke gebruikers. De eerste specificatie van COBOL werd voltooid in 1959, waarmee het een van de eerste hogere programmeertalen werd.

COBOL werd snel populair en wijdverbreid gebruikt in zakelijke en overheidssectoren over de hele wereld. De brede acceptatie van COBOL was te danken aan het feit dat het gemakkelijk te begrijpen was en kon worden gebruikt voor het schrijven van grote, complexe zakelijke toepassingen. Het werd de dominante programmeertaal voor mainframes en grote computersystemen.
Ik ben zelf een gecertificeerde COBOL programmeur en heb in de jaren 80 veel code geschreven voor financiele instellingen. Mijn laatste regel COBOL typte ik waarschijnlijk ergens in 2005. En ja; ik heb ook rond 1987 nog even met ponskaarten gewerkt.

Tijdens de jaren 80 en 90 stabiliseerde COBOL als programmeertaal, en er werden niet veel nieuwe functies toegevoegd. Het bleef echter een essentiële taal voor veel bestaande zakelijke systemen, wat resulteerde in een grote hoeveelheid legacy COBOL-code die nog steeds in gebruik was.
In de 21e eeuw is er (mede door de snelle opkomst van internet technologie) een groeiende behoefte ontstaan om bestaande COBOL-systemen te moderniseren en te integreren met nieuwe technologieën en platformen. COBOL blijft belangrijk in sectoren zoals financiën, overheid en gezondheidszorg, waar veel legacy-systemen nog steeds op COBOL draaien; veel kritieke zakelijke systemen bevatten nog steeds COBOL-code.

Mother Cobol

Maar eigenlijk wilde ik het hebben over “Mother Cobol”.

Zoals reeds vermeld werd het ontwikkelingsproces van COBOL geleid door Grace Murray Hopper. Dat was een vrouw die van jongs af aan een non-conformist was en geen nee als antwoord accepteerde.

Hopper, geboren in 1906 in New York, was de kleindochter van een senior burgerlijk ingenieur van de stad New York, en de dochter van een vrouw die wiskunde wilde studeren, maar werd tegengehouden door de sociale normen van eind 19e eeuw. Ze accepteerde echter niet dat meisjes geen wiskunde mochten studeren. Gemotiveerd door haar moeder en gesteund door haar vader, ging Hopper naar privéscholen, studeerde af aan het Vassar College en behaalde haar masterdiploma in wiskunde en natuurkunde, voordat ze de eerste vrouw werd die een doctoraat in de wiskunde behaalde aan de Yale University.

Ze accepteerde ook niet dat de marine zei dat ze zich niet kon aanmelden vanwege haar lengte en leeftijd. Ze besloot haar land te dienen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ondanks de lengte en leeftijd obstakels kreeg ze toch speciale toestemming en werd in december 1943 op 34-jarige leeftijd beëdigd bij de US Navy Reserve; voor vrijwillige hulpdienst weliswaar omdat vrouwen nog geen permanente status in de strijdkrachten mochten hebben.

Vanwege haar wiskunde talent werd ze toegewezen aan het bureau voor munitieberekeningsproject aan de Harvard University, waar ze zich aansloot bij het eerste programmeerteam voor de Mark I-computer. Dat was toen de grootste elektromechanische rekenmachine ooit gebouwd en de eerste automatische digitale rekenmachine in de Verenigde Staten.

In 1946 werd Hopper ontslagen uit actieve dienst en werkte zij in het Computation Laboratory van Harvard aan de Mark II en III. Terwijl ze daar was, maakte ze de term ‘computerbug‘ populair nadat haar team een mot had gevonden die problemen veroorzaakte in de Mark II.

Drie jaar later sloot ze zich aan bij de Eckert-Mauchly Computer Corporation en werkte ze aan het ontwerpen van de eerste commerciële grootschalige elektronische computer, de UNIVAC I. Programmeren was destijds nog een kwestie van schrijven van machinetaal (1e generatie taal: nulletjes en eentjes) of in het beste geval via een assembleertaal (2e generatie taal, met mnemonics zoals MOV, ADD, INC, AND, NOP).
Hopper vond dat computertaal meer op menselijke taal moest lijken dan op machinecode om het gebruik ervan gemakkelijker te maken en begon met de ontwikkeling van de eerste compiler. Als eerste directeur automatisch programmeren van het bedrijf werkte ze aan de ontwikkeling van op compilers gebaseerde (3e generatie) talen, waaronder MATH-MATIC en FLOW-MATIC, waardoor computers konden reageren op woorden in plaats van op getallen.

Kort daarna woonde Hopper de Conference on Data Systems Languages bij, waar FLOW-MATIC als inspiratie diende bij de ontwikkeling van COBOL. Haar werk leverde haar de bijnaam ‘moeder van COBOL’ op.

Hopper ging in 1966 met pensioen bij de Naval Reserve, maar werd het jaar daarop teruggeroepen naar actieve dienst om te werken aan een automatisch gegevensverwerkingsproject. Ze werd gepromoveerd tot kapitein, vervolgens tot Commodore via een speciale presidentiële benoeming en uiteindelijk tot admiraal op 79-jarige leeftijd.

Ze ging in 1986 op 80-jarige leeftijd onvrijwillig met pensioen en ontving de Defense Distinguished Service Medal, de hoogste onderscheiding die door het ministerie van Defensie werd uitgereikt.

Ze ontving ook vele onderscheidingen uit de sector, waaronder de eerste prijs voor ‘man van het jaar’ op het gebied van computerwetenschappen van de Data Processing Management Association in 1969, en de Harry M Goode Memorial Award van de Computer Society een jaar later.

Hopper stierf op 1 januari 1992. In 2013 vierde Google de 107e geboortedag van Hopper met deze Doodle.

grappig detail; die mot (bug) die op het laatst nog even uit de computer tevoorschijn komt.